پیادهروی نجف تا کربلا، نماد عشق و ایمان عاشقان اهل بیت (ع) است و هر ساله میلیونها زائر از سراسر جهان در این مسیر قدم میگذارند. «عمودها» نقش راهنما و نشانه را ایفا میکنند؛ ستونهایی که نه تنها مسافت را مشخص میسازند، بلکه به زائران تور کربلا کمک میکنند تا با هر قدم، به مقصد نهایی خود نزدیکتر شوند. این عمودها، تنها ابزاری برای سنجش مسافت نیستند، بلکه نمادی از مسیر پرفراز و نشیب تاریخ و عشق و دلدادگی هستند. در این نوشتار، قصد داریم به طور کامل با عمودهای نجف تا کربلا آشنا شویم و به سوالاتی مانند تعداد این عمودها، فاصله آنها، زمان لازم برای طی مسیر، و همچنین مسیرهای مختلف پیادهروی پاسخ دهیم. علاوه بر این، نگاهی به عمودهای معروف و بهترین موکبهای ایرانی در این راه مقدس خواهیم داشت تا زائران با اطلاعات کاملتری قدم در این سفر معنوی بگذارند.
عمود به تیرهای چراغ برقی گفته میشود که در مسیر پیادهروی زائران، به ویژه بین نجف و کربلا، نصب شدهاند و روی آنها شماره گذاشته شده است. فاصله عمودها از یکدیگر۵۰ متر است و این شمارهها به زائران کمک میکنند تا:
علاوه بر کاربردهای راهنمایی و مسیریابی، عمودها نماد سازماندهی و نظم مسیر پیادهروی هستند و در کنار موکبها، جلوهای از همبستگی و مشارکت مردمی امت اسلامی را به نمایش میگذارند.
مسیر پیادهروی نجف تا کربلا در مجموع ۱۴۵۲ عمود دارد. توجه داشته باشید تیرهای چراغ برق مسیر پیادهروی از داخل شهر نجف با شماره ۱ آغاز میشوند و تا ابتدای بزرگراه نجف به کربلا به شماره ۱۸۲ میرسند. پس از آن، شمارهگذاری عمودها دوباره از ۱ شروع میشود و تا حرم حضرت ابوالفضل علیهالسلام، در مجموع ۱۴۵۲ تیر چراغ برق یا همان عمود وجود دارد.
عمود ۱۴۰۷ در مسیر پیادهروی اربعین، برای زائران جایگاهی ویژه دارد. این نقطه که به «عمود سلام» مشهور است، اولین جایی است که گنبد طلایی و زیبای حرم حضرت ابوالفضل العباس (ع) از دور نمایان میشود.
زائران با دیدن این منظره، لحظهای میایستند تا پس از طی مسافتی طولانی، نخستین سلام خود را از راه دور به ساحت مقدس سقای کربلا تقدیم کنند.
فاصله بین نجف تا کربلا حدود ۷۵ تا ۸۰ کیلومتر است (در برخی نقشهها عدد دقیقتر ۷۴.۶ کیلومتر ذکر شده است). همانطور که گفتیم، این مسیر با ۱۴۵۲ عمود مشخص شده و فاصله تقریبی هر عمود از دیگری حدود ۵۰ متر است.
در بهترین حالت، اگر روزانه ۸ ساعت پیادهروی مفید داشته باشید، معادل ۴۰۰ تا ۵۰۰ عمود در روز خواهد بود؛ به این صورت که ۴ ساعت صبح و ۴ ساعت عصر پیادهروی کنید، البته بدون در نظر گرفتن استراحت طولانی. در این شرایط، میتوانید مسیر نجف تا کربلا را در ۳ روز طی کنید. البته توجه داشته باشید که این زمان تقریبی بوده و به عوامل مختلفی مانند توان بدنی و شرایط آبوهوایی بستگی دارد. برخی زائران ممکن است به دلیل گرمای هوا یا شرایط سخت، این مسیر را در ۱۰ روز طی کنند.
برای کسانی که با خودرو سفر میکنند، مسیر تقریباً ۱.۵ تا ۲ ساعت زمان میبرد و نیازی به توقف طولانی نیست.
در این سفر، زود رسیدن هدف اصلی نیست. رسالت شما، قدم برداشتن خالصانه در مسیر عشق است. با هر قدم، فرصت دارید تا به خود و هدف این پیادهروی بیشتر فکر کنید. پس به خودتان اجازه دهید که با آرامش حرکت کنید و از لحظه لحظه این سفر معنوی لذت ببرید.
ضمن اینکه امکانات رفاهی مناسب در طی مسیر پیادهروی امکان سفر راحت و بیدغدغه را برای شما فراهم میکند. بسیاری از مردم محلی حتی منازل خود را برای اسکان زائران در اختیار میگذارند و دولت عراق نیز برای حفظ نظم و امنیت تلاش میکند.
پیشنهاد مطالعه: چگونه از نجف به کربلا برویم؟
در پیادهروی اربعین، نجف تنها نقطه شروع برای انجام این مناسک عاشقانه نیست؛ بغداد، حله و عینالتمر هم از دیگر شهرهایی هستند که زائران میتوانند برای شرکت در این راهپیمایی عظیم انتخاب کنند. در ادامه، به بررسی هر کدام از این مسیرها میپردازیم:
این مسیر به عنوان مسیر اصلی پیادهروی اربعین شناخته میشود و با نام «مشایه» معروف است. محبوبترین مسیر میان زائران ایرانی است و از نجف آغاز شده، به حیدریه میرسد و سپس به کربلا ادامه پیدا میکند. طول مسیر حدود ۷۵ تا ۸۰ کیلومتر است و کوتاهترین و پرترددترین مسیر بین نجف و کربلا محسوب میشود.
این مسیر دارای موکبها، ایستگاههای استراحت و خدمات بهداشتی و درمانی فراوان است و زائران در طول راه میتوانند تجربهای روحانی و جمعی را تجربه کنند.
برای شروع پیادهروی از حرم امیرالمؤمنین (ع)، دو گزینه پیش روی شماست:
این مسیر یکی از راههای تاریخی پیادهروی اربعین است و با نامهای «طریق العلماء»، «طریق سبایا (اسراء)» و «مسیر فرات» نیز شناخته میشود. مسیر از نجف و سپس کوفه آغاز شده، به طویریج میرسد و سپس به کربلا ادامه مییابد. طول مسیر حدود ۹۰ کیلومتر است و نسبت به مسیر مشایه طولانیتر و گاهی خلوتتر است، طریق الفرات طبیعتی زیبا و آبوهوایی دلپذیر دارد؛ بااینحال، باید در نظر داشته باشید که در این جاده موکبهای کمتری استقرار پیدا کردهاند.
زائران امام حسین(ع) در طول این مسیر با میزبانی گرم مردم محلی مواجه میشوند؛ بسیاری حتی منازل خود را در اختیار زائران قرار میدهند و برخی حاصل یک سال تلاش و زحمت خود را وقف خدمت به زائران میکنند. این مسیر نمونهای زنده از همدلی و اتحاد جامعه مسلمان است.
این مسیر بیشتر برای زائران عراقی مناسب است، به ویژه کسانی که نقطه شروع حرکت آنها به حله نزدیک است. مسیر از شهر حله در استان بابل آغاز شده، از طویریج عبور میکند و به کربلا میرسد. طول مسیر حدود ۴۶ کیلومتر است.
زائرانی که از شمال عراق و بغداد حرکت میکنند، از این مسیر استفاده میکنند. مسیب، شهری در استان بابل، در حدود ۴۰ کیلومتری شمال کربلا واقع شده و یکی از نقاط کلیدی مسیر به شمار میرود.
این مسیر از سمت غرب به کربلا منتهی میشود و به دلیل عبور از مناطق بیابانی و کمجمعیت، کمتر مورد استفاده قرار میگیرد. طول مسیر حدود ۷۵ کیلومتر است و عمدتاً مناسب زائران عراقی است که از این منطقه راهی کربلا میشوند.
در نهایت، عمودهای نجف تا کربلا نهتنها مسیر راهپیمایی زائران اربعین را مشخص میکنند، بلکه نمادی از عشق، ایمان و همبستگی میان عاشقان امام حسین(ع) هستند. هر عمود، نشانهای از قدمهای استوار زائرانی است که با دلهای پر از شور و ارادت، مسیر ۸۰ کیلومتری میان نجف تا کربلا را طی میکنند. آشنایی با شمارهگذاری، امکانات و معناهای معنوی این عمودها، سفری آگاهانهتر و عمیقتر را رقم میزند. این مسیر، تنها راهی فیزیکی نیست؛ بلکه سفری روحانی از خویشتن تا حسین(ع) است.
من حسین رضائی هستم، مدیر تور کربلا، در سایت کربلا 24 سعی می کنم مطالب مفید و کاربردی پیرامون سفر به کربلا و نجف و سایر شهرهای زیارتی عراق منتشر کنم. سعی کرده ام تمامی اطلاعات به روز و بر اساس تجربیات بیان شود.
