گذرنامه زیارتی به طور خاص برای سفرهای مذهبی و زیارتی، بهویژه سفر تور کربلا، در کشور عراق، صادر میشود. این نوع گذرنامه با گذرنامههای عادی تفاوتهای کلیدی دارد که آن را به گزینهای مناسب برای زائران اربعین تبدیل میکند. در این مقاله به بررسی کامل ویژگیهای گذرنامه زیارتی، تفاوتهای آن با گذرنامه عادی، روشهای دریافت، مدارک مورد نیاز و چگونگی پیگیری وضعیت آن میپردازیم. با مطالعه این راهنما، تمامی اطلاعات لازم برای دریافت گذرنامه زیارتی را کسب خواهید کرد.
خروج از مرزهای یک کشور و ورود به کشور دیگر، نیازمند دریافت گذرنامه یا پاسپورت است که مانند شناسنامه، مشخص کننده هویت فرد و تابعیت وی می باشد. گذرنامه یا پاسپورت زیارتی همانطور که از اسمش پیداست به طور ویژه برای سفر به عتبات عالیات (عراق: نجف، کربلا، کاظمین، سامرا) صادر میشود. این نوع گذرنامه با روندی سریعتر، هزینه کمتر و مراحل سادهتری نسبت به گذرنامه عادی صادر میشود و فقط برای سفرهای زیارتی معتبر است.گذرنامه زیارتی بیشتر در ایام اربعین صادر میشوند و با آن نمیتوان به کشورهای دیگر سفر کرد. برای دریافت ارز زیارتی و تهیه بلیط لازم است گذرنامه داشته باشید(یا گذرنامه عادی یا زیارتی).
گذرنامه زیارتی فقط برای سفر زیارتی به کشور عراق، در ایام اربعین صادر میشود و مدت این گذرنامه محدود است در حالیکه گذرنامه عادی 5 سال اعتبار دارد و برای سفر به تمامی کشورها قابل استفاده است.
هزینه صدور گذرنامه زیارتی کمتر از گذرنامه عادی است. گذرنامه زیارتی سریعتر صادر میشود، معمولاً در ۳ تا ۷ روز کاری، در حالیکه صدور گذرنامه عادی بیشتر طول میکشد. بنابراین اگر فرصت کافی برای تمدید یا گرفتن پاسپورت(گذرنامه) ندارید میتوانید برای گرفتن گذرنامه زیارتی اقدام کنید.
همچنین افرادی که به دلیل وجود مهر کشور عراق در گذرنامهشان امکان سفر به برخی کشورهای خارجی را ندارند، معمولاً برای سفر از گذرنامه زیارتی استفاده میکنند.
سه روش برای دریافت گذرنامه زیارتی وجود دارد؛ شما میتوانید از طریق سامانه سخا، اپلیکیشن پلیس من یا با مراجعه حضوری به دفاتر پلیس +۱۰ و یا اداره گذرنامه برای گرفتن گذرنامه زیارتی اقدام کنید. اگر هم نیاز به تمدید گذرنامه خود دارید، میتوانید از همین روشها استفاده کنید.
لازم به ذکر است که متقاضیان شرکت در پیادهروی اربعین باید پس از دریافت گذرنامه زیارتی، به سامانه سماح مراجعه و ثبتنام خود را تکمیل کنند. پس از ثبتنام در سامانه سماح میتوانید از ارز زیارتی و بیمه زائران استفاده کنید.
پیشنهاد مطالعه: انواع ویزای کشور عراق چیست؟ برای گرفتن ویزای عراق به کجا مراجعه کنیم؟
اگر قصد دارید پاسپورت زیارتی را بهصورت حضوری دریافت کنید، مراحل زیر را دنبال کنید:
سامانه سخا (sakha.epolice.ir) یک درگاه رسمی خدمات الکترونیک پلیس است که زیر نظر نیروی انتظامی فعالیت میکند. از طریق این سامانه میتوانید بهصورت اینترنتی برای دریافت گذرنامه اقدام کنید و وضعیت آن را پیگیری کنید.
از منوی سمت راست، ابتدا گزینه «خدمات پلیس مهاجرت و گذرنامه» را انتخاب کنید. سپس روی «درخواست صدور گذرنامه زیارتی» کلیک کنید.
توجه داشته باشید: برای عبور از این بخش، لازم است که اطلاعات هویتی و نشانی محل سکونت شما در سامانه سخا احراز و ثبت شده باشد.
در این بخش باید مشخصات فردی خود مانند نام، نام پدر، تاریخ صدور شناسنامه و سایر اطلاعات خواستهشده را وارد کنید و سپس مدارک هویتی خود را بارگذاری نمایید.
شما میتوانید با نصب اپلیکیشن پلیس من بهراحتی برای دریافت گذرنامه زیارتی اقدام کنید. همچنین اگر مایل باشید، نسخهی وب این اپلیکیشن را از طریق سایت police-man.ir میتوانید دانلود کنید.
برای ثبت درخواست کافی است مراحل زیر را انجام دهید:
در این مرحله، شما به سامانه سخا، بهعنوان سایت ثبتنام گذرنامه موقت اربعین، هدایت خواهید شد. ادامهی مراحل مشابه ثبتنام گذرنامه زیارتی در سامانه سخا است.
اگر بیش از ۵ روز از زمان ثبتنام شما برای صدور گذرنامه گذشته است، بهتر است برای پیگیری گذرنامه زیارتی خود اقدام کنید. به چندین روش میتوانید این کار را انجام دهید:
با مراجعه به دفتر پلیس +۱۰ یا اداره گذرنامه و همراه داشتن مدارک شناسایی میتوانید اقدام به پیگیری نمایید.
اگر ثبتنام پاسپورت زیارتی خود را از طریق اپلیکیشن پلیس من انجام دادهاید، بهترین روش برای پیگیری وضعیت صدور گذرنامه، استفاده از همان اپلیکیشن است. در اپلیکیشن پلیس من علاوه بر درخواست گذرنامه، امکان استعلام گذرنامه زیارتی نیز فراهم است. مراحل کار به شرح زیر است:

یکی از سادهترین روشها برای پیگیری وضعیت ارسال پاسپورت زیارتی، استفاده از سامانهی رهگیری مرسولات پستی به نشانی tracking.post.ir است.
پس از صدور گذرنامه، مرسوله از طریق پست به آدرس متقاضی ارسال میشود. بررسی آنلاین وضعیت مرسوله به شما این امکان را میدهد که بدون مراجعه حضوری، از زمان تحویل گذرنامه مطلع شوید.
نکته: شماره تلفن گویا ممکن است در برخی مواقع با اختلال همراه باشد و پاسخگو نباشد.
اگر قصد سفر زیارتی دارید، بهتر است هرچه زودتر مراحل دریافت گذرنامه زیارتی خود را آغاز کنید تا در زمان ازحادم و نردیک اربعین حسینی با مشکلی روبهرو نشوید. همین حالا با مراجعه به سامانههای رسمی مانند پلیس من یا سخا و یا دفاتر پلیس+۱۰، ثبتنام خود را انجام دهید.
گذرنامه زیارتی، سندی موقت است که برای سفر به کشور عراق، به ویژه در ایام خاصی همچون اربعین، صادر میشود.
خیر، گذرنامه زیارتی تنها برای سفر زیارتی به کشور عراق اعتبار دارد و نمیتوانید از آن برای سفر به سایر کشورها استفاده کنید.
مدت اعتبار این گذرنامه معمولاً محدود به ایام اربعین است و مدت آن بر اساس اعلام مراجع مربوطه تعیین میشود.
مهمترین تفاوتها در مدت اعتبار، هزینه صدور و کشورهای قابل سفر است. گذرنامه زیارتی ارزانتر است و اعتبار محدودتری دارد، در حالی که گذرنامه عادی برای ۵ سال اعتبار دارد و برای سفر به تمامی کشورها مناسب است.
شناسنامه و کارت ملی – یک قطعه عکس ۴×۳ – گذرنامه قبلی (برای تمدید) – رضایتنامه پدر (برای خانمهای مجرد و افراد زیر ۱۸ سال) – کارت پایان خدمت یا معافیت (برای آقایان) – گواهی اشتغال به تحصیل (برای دانشجو یا محصلها)
مدت زمان صدور گذرنامه زیارتی معمولاً بین 3 تا 5 روز است. پس از صدور، گذرنامه از طریق پست به نشانی منزل متقاضی ارسال خواهد شد.
بله. دانشجویان، دانشآموزان، طلاب، سربازان و همچنین مشمولانی که غیبت سربازی ندارند، میتوانند برای دریافت گذرنامه زیارتی اقدام کنند.
شما میتوانید از طریق سامانههای سخا، اپلیکیشن پلیس من، سامانه رهگیری مرسولات سازمانی، تلفن گویای ۱۹۳یا با مراجعه حضوری به دفاتر پلیس +۱۰ وضعیت درخواست خود را پیگیری کنید.

من حسین رضائی هستم، مدیر تور کربلا، در سایت کربلا 24 سعی می کنم مطالب مفید و کاربردی پیرامون سفر به کربلا و نجف و سایر شهرهای زیارتی عراق منتشر کنم. سعی کرده ام تمامی اطلاعات به روز و بر اساس تجربیات بیان شود.