وجود بارگاه‌های مطهر امام حسین (ع) و حضرت عباس (ع) هر ساله در ماه‌های مختلف سال دل‌های عشاق را به سمت خود می‌کشاند. همچنین این شهر جاذبه‌های تاریخی دیگری نیز دارد که زائران تور کربلا می توانند بخشی از وقت خود را به بازدید از آن‌ها اختصاص دهند و با تاریخ و فرهنگ سرزمین عراق بیشتر آشنا شوید. در این مطلب قصد داریم به معرفی و توضیح جاهای دیدنی کربلا بپردازیم.
مکان‌های دیدنی کربلا فقط محدود به حرمین مطهر امام حسین (ع) و حضرت عباس (ع) نیست. بنابراین زائران با توجه به زمان و اولویت بندی تور می توانند از جاهای دیدنی کربلا لذت ببرند. اگر چه اغلب کسانی که تور زمینی کربلا را انتخاب می کنند، بیشتر وقت خود را صرف زیارت حرمین و بهره مندی از فضای معنوی آن می کنند.
در ادامه به طور کامل جاهای دیدنی کربلا را به شما معرفی و شرح خواهیم داد.
حرم مطهر امام حسین (علیه‌السلام) در شهر کربلا، عراق واقع شده است. این مکان مقدس برجسته‌ترین نماد ایمان و عشق به اهل بیت عصمت و طهارت، به‌ویژه امام حسین (علیه‌السلام)، در جهان اسلام است. از ویژگی‌های حرم مطهر امام حسین (ع) می‌توان به معماری زیبا و بزرگی مساحت آن، حاشیه‌های مزین به نقوش هنری، قبة السلطانیه و حسینیه و سایه‌پردازی‌های بزرگ اشاره کرد.
حرم مطهر حضرت ابوالفضل العباس (علیه‌السلام) نیز در شهر کربلا، عراق واقع شده است و به عنوان یکی از مکان‌های مقدس شیعیان جهان محسوب می‌شود. حرم ابوالفضل العباس (ع) نیز معماری زیبا و مجسمه‌های مذهبی دارد که عکس‌العملی از اراده و ایمان بلند این شخصیت معصوم اسلامی، نماد تضحیه و وفاداری به اهل بیت (ع) را نشان می‌دهد.
نهر علقمه، یا همان “الغدیر”، یک رودخانه کوچک در جنوب شهر کربلا در عراق است. این نهر به خاطر رویدادهای مهمی در تاریخ اسلام، به‌ویژه در روز عاشورا، مقدس شناخته شده است و یکی از جاهای دیدنی کربلا بشمار می‌آید. روایت شده است که در روز تاسوعا زمانی که حضرت عباس برای آوردن آب به کنار این نهر رفته بود، در مقابله با لشکر عمر بن سعد به شهادت رسید. نهر علقمه که یکی از شاخه های رود فرات است، در 15 کیلومتری شهر کربلا قرار دارد.
این تپه به خاطر واقعه‌های تاریخی کربلا و نقش اهل بیت پیامبر اسلام، به ویژه حضرت زینب (سلام‌الله‌علیها)، در آن جا معروف است حضرت زینب (سلام‌الله‌علیها) پس از دمشق به کربلا بازگشت و در محلی که امام حسین (علیه‌السلام) به خاک سپرده شده بود، به افتخار برادران و یاران شهیدش سخنانی مؤثر و انگیزه‌آمیز ارائه داد. این مکان به افتخار ایشان به نام “تل زینبیه” یا “تپه زینبیه” شناخته می‌شود. تل زینبیه پنج متر بالاتر از صحن حرم امام حسین (ع) و در فاصله 35 متری تا قتلگاه قرار دارد.
کف العباس یا مقام کف‌العباس نام دو مکان در کربلا که گفته می‌شود که دست‌های حضرت عباس (ع) برادر امام حسین (ع) در روز عاشورا در این مکا‌ن‌ها از تن جدا شد و به زمین افتاد. این دو مقام که به مقام دست راست و مقام دست چپ حضرت عباس معروف هستند، در قسمت شمال شرقی حرم حضرت عباس (ع) و در ورودی کوچه‌ای در محله باب بغداد قرار دارند. در این دو مکان نمادهایی درست شده و زائران آنجا را زیارت می‌کنند.
این قلعه یکی از آثار تاریخی مهم و جاهای دیدنی کربلا است که به دلیل ارتباط با واقعه عاشورا و حضرت امام حسین (ع) تبحر یافته است. قلعه هندی در واقع، جایی است که حضرت امام حسین (ع) به همراه خانواده‌اش و یارانشان در راه به سوی کربلا توقف کردند. در این محل، نخستین مخاطبان امام حسین (ع) از اهل خلافت بنی امیه بر او حمله کردند. این قلعه به عنوان محل شهادت و دفن بسیاری از یاران حضرت امام حسین (ع) به خصوص دستیار وفادار او به نام حضرت حبیب بن مظاهر شهید در واقعه عاشورا معروف است.
گفته می شود آقا محمد خان قاجار قلعه ی هندی را برای حفظ امنیت شهر کربلا ایجاد کرد. این مکان با مساحت حدود سه هزار متر در چهار کیلومتری شهر قرار دارد.
دریاچه رزازه یکی از جاذبه‌های طبیعی مهم در شهر کربلا عراق است. این دریاچه در جنوب غربی شهر کربلا واقع شده و از نظر تاریخی و مذهبی اهمیت زیادی دارد. این دریاچه آبی بسیار صاف و زیبا دارد و در محلی آرام قرار گرفته است. دریاچه رزازه دومین دریاچه بزرگ کشور عراق است.
دژ اُخَیضِر یا کاخ عباسی اخیضر، دژی در حدود ۵۰ کیلومتری جنوب کربلا در عراق است. ساختمان این دژ به گونه مستطیلی بزرگ است و در سال ۷۷۵ میلادی ساخته شده است. این دژ را عیسی بن موسی، برادرزاده خلیفه عباسی، سفاح، بنا کرده است. دژ اخیضر نمایانگر نوآوری دوره عباسی در معماری مربوط به حیاط و مسجد است.
قصر عطشان یا همچنین به عنوان “عطشان الحسین” شناخته می‌شود، یک ساختمان تاریخی در عراق و یکی از جاهای دیدنی کربلا است. این ساختمان در نزدیکی حرم امام حسین (علیه‌السلام) که یکی از مکان‌های مذهبی مهم برای اهل شیعه است، واقع شده است. این قصر در محله عطشان واقع شده و ارتباط نزدیکی با واقعه عاشورا دارد.
پس از آوردن جنازه امیرکبیر از کاشان به عراق، حجره ای در یکی از صحن‌های مرقد مطهر امام حسین (ع) به عنوان محل دفن و مقبره او انتخاب شد. محل دقیق آرامگاه امیر کبیر در جنوب شرقی صحن یا حیاط مسقف شده فعلی حرم سیدالشهدا قرار دارد. این اتاق یا حجره به گونه ای است که درب آن به سمت ضریح امام حسین (ع) است و نمازگزارانی که در این صحن در صف اول نماز جماعت می‌ایستند، می‌توانند در سمت چپ خود محل دفن امیرکبیر را ببینند.
بازار کربلا با توجه به مسافران زیادی که به این شهر مقدس سفر می‌کنند، یکی از مراکز خرید مهم در منطقه و جاهای دیدنی کربلا است. این بازار به عنوان مکانی مذهبی و تاریخی معروف است و از لحاظ فرهنگی نقش مهمی در زندگی مردم منطقه ایفا می‌کند. در بازار کربلا، علاوه بر اجناس مرتبط با فعالیت‌های تجاری، محصولاتی با عناصر مذهبی و فرهنگی نیز به فروش می‌رسد. همچنین، با توجه به زیارتگاه‌های مهم در کربلا، می‌توانید در این بازار انواع سوغات و اشیاء یادگاری مرتبط با مکان‌های مقدس را پیدا کنید.
پل سفید کربلا یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی کربلا در عراق است. این پل بر روی رودخانه الغرافه واقع شده و با طراحی زیبا و سفیدی که دارد، توجه گردشگران محلی و خارجی را به خود جلب کرده است. این پل در سال 1550 میلادی توسط یکی از سلاطین عثمانی و پس از دیدار وی از شهر کربلا هنگامی که رودخانه حسینیه را برای اتصال دو ساحل رودخانه حفر کرد، ساخته شد.
قصر نخیله یا خان الربع جزء آثار تاریخی مهم در مسیر نجف به کربلا است که قدمت آن به زمان عثمانی باز می‌گردد. این قصر در 16 کیلومتری شهر کربلا قرار دارد و سالانه بسیاری از زائران تاریخ دوست از آن دیدن می‌کنند. جالب است بدانید، دلیل نام گذاری این قصر به خان الربع به علت قرارگیری آن در یک چهارم فاصله کربلا تا نجف است.
کربلا یکی از شهرهای مهم عراق است که در نزدیکی رود فرات و در جنوب غربی پایتخت بغداد واقع شده است. رود فرات یکی از مهم‌ترین رودخانه‌های خاورمیانه است و از منابع آن در کوه‌های تورس در ترکیه شروع شده و از طول این کشور می‌گذرد. سپس از مرزهای سوریه عبور کرده و به عنوان یک مرز طبیعی بین سوریه و عراق به شهر مرزی البوکمال می‌رسد. در ادامه به سمت جنوب حرکت کرده و در نهایت در جنوب عراق و به‌ویژه در نزدیکی شهر القرنة، به رودخانه دجله می‌پیوندد.
مسجد سهله یا مسجد السهلة یکی از مساجد مهم و جاهای دیدنی کربلا در عراق است. این مسجد در نزدیکی حرم امام حسین (علیه‌السلام) و حرم ابوالفضل‌العباس (علیه‌السلام) قرار دارد. این مسجد به نام سهله به خاطر یک زن شجاع به نام سهله است که در محاصره امام حسین (علیه‌السلام) در روز عاشورا، آب را به ارتش یزیدیان رساند.
این حرم به خاطر نقش مهمی که حر در رویدادهای کربلا داشته است، به ویژه در زمینه حمایت از امام حسین (علیه‌السلام) در مواجهه با یزید بن معاویه، محلی از ارادت و زیارت مخصوصاً برای شیعیان است. در این حرم، زائران مسلمان مراتب ارادت و ادب خود را به حر و امام حسین (علیه‌السلام) ابراز می‌کنند و مراسم زیارت و عزاداری برگزار می‌شود.
در نزدیکی دریاچه رزازه و در وسط بیابان چشمه‌ای به اسم چشمه امام علی وجود دارد که در باور عموم همان چشمه‌ای است که حضرت علی در جنگ صفین آشکار کرد. در برخی از منابع شیعه آورده شده است که امام علی (ع) در مسیر صفین به صحرایی بی‌آب و علف وارد شد و در جستجوی آب سنگ بزرگی را جابه‌جا کرد. آب شیرین از زیر این سنگ بیرون آمد و هنوز هم از آن جاری‌ست. این چشمه امروزه به صورت یک زیارتگاه با شبستانی بزرگ و امکانات رفاهی به عنوان یکی از جاهای دیدنی کربلا گسترش یافته است.
مزار طفلان در کربلا، عراق، به دو کودک مسلمان به نام‌های علی الأصغر (علیزاده حسین علیه‌السلام) و علی الأكبر (عبدالله بن حسین علیه‌السلام) اختصاص دارد که بر اثر حمله سپاه یزید، به قتل رسیدند. مزار طفلان در کربلا به عنوان یک نماد از بی‌پناهی و بی‌عدالتی به یاد مانده و محلی است که زائران و پیروان اهل بیت (علیه‌السلام) به دیدار آن می‌آیند و از این دو شهید کوچک خدمات می‌گیرند.
علی ابن حمزه یکی از یاران وفادار امام حسین (علیه‌السلام) در روز عاشورا و در نبرد کربلا بود. او در میدان نبرد به دفاع از امام حسین و اصحابش پرداخت و در این راه به شهادت رسید. آرامگاه علی ابن حمزه به عنوان یک مکان مقدس و زیارتی برای شیعیان معنویت و احساس محبت به اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم‌السلام) را به ویژه در ایام عزاداری‌ها و سالگردهای وقایع کربلا جلب می‌کند.
محمد بن ابي الفتح مشهور به الاخرس، از نواده‌های امام موسي بن جعفر(عليه السلام)، در محله اي به نام الابتر در اطراف كربلا به خاك سپرده شده است. در آن محل زيارت گاهي بنا شده و زائران زيادی به آن جا مي‌روند. سادات آل خراسان در نجف به الاخرس منسوب هستند.
مقام دست‌های حضرت ابوالفضل (علیه‌السلام) در کربلا یکی از مکان‌های مقدس برای شیعیان مسلمان و نیز یکی از جاهای دیدنی کربلا است و به عنوان محلی که حضرت ابوالفضل (ع) در آن به شهادت رسید، بسیار محترم و پر از ارزش معنوی محسوب می‌شود. مقام دست‌های حضرت ابوالفضل در کربلا به عنوان نمادی از تضحیات و فداکاری این شخصیت معصوم برجسته است.
مرقد ابن‌فهد حلی، یک زیارتگاه و یکی از جاهای دیدنی کربلا بوده و متعلق به ابن‌فهد حلی و بنابر نقلی ابن‌فهد احسائی است. ابن‌فهد حلی، از علمای بزرگ شیعه و از شاگردان شهید اول و فاضل مقداد بوده است. وی در سال ۸۴۱ هجری قمری، از دنیا رفت و بنابر نقل معروف قبر وی در کربلا و مورد احترام صاحب ریاض بوده است. این مرقد در خیابان باب القبله امام حسین (علیه‌السلام) واقع شده است.
حبيب بن مظاهر یکی از شهدای مذهب شیعه در کربلا است که در واقعه عاشورا در سال 61 هجری قمری به شهادت رسید. در روز عاشورا، حبیب بن مظاهر با دیگر یاران امام حسین در مقابل ارتش یزید ایستاد و به شجاعت و ایمان خود نشان داد. او در این روز شهید شد و در مقبره شهدای کربلا به دفن شد.
در این مطلب سعی کردیم بهترین جاهای دیدنی کربلا را به شما معرفی کنیم که معمولا در تور هوایی کربلا و سایر تورها برنامه های مختلفی برای عزیمت به این مکان ها وجود دارد. همچنین به توضیح مختصر هر کدام از مکان‌های زیارتی و تاریخی کربلا در عراق پرداختیم. شهر کربلا آثار دیدنی دینی و تاریخی متعددی داشته که اکثرا مرقد شخصیت‌های تاثیرگذار اسلام هستند.
من حسین رضائی هستم، مدیر تور کربلا، در سایت کربلا 24 سعی می کنم مطالب مفید و کاربردی پیرامون سفر به کربلا و نجف و سایر شهرهای زیارتی عراق منتشر کنم. سعی کرده ام تمامی اطلاعات به روز و بر اساس تجربیات بیان شود.
